Zangeres Floor Jansen, de frontvrouw van de metalband Nightwish heeft borstkanker. Het is nieuws dat alle kranten, bladen en radio- en tv-programma's heeft gehaald. Zelf steekt ze de akelige diagnose ook niet onder stoelen of banken. In tegendeel. Ze gebruikt de omstandigheid om vrouwen erop te wiijzen hun borsten periodiek te controleren. En sterker nog: ze maakt de partner daarvoor medeverantwoordelijk.
Ja, ook de partner. Super!
Ik vind dit statement van Floor een absoluut hoogtepunt van Oktober-Borstkankermaand. Borstkanker heb je samen, zo luidt de bekende slogan. Het bevestigt de onmisbare rol die partners spelen bij borstkanker, zoals je ook kunt lezen in mijn handboek voor partners: Man op de mammapoli . En Floor Jansen geeft met haar uitspraak te kennen dat het 'samen doen' niet alleen geldt voor de behandelingsfase en het lange nazorgtraject, maar ook al veel eerder: namelijk bij de vroegtijdige opsporing van kanker door middel van zelfonderzoek. Early warning dus. Hoe eerder, hoe beter, want dan zijn behandelingen meestal minder zwaar, evenals de gevolgen - dus de latere schade aan je lijf
Vroegtijdig opsporen of 'ach, het zal wel niks zijn?'
Zelfonderzoek van je boobies is van het allergrootste belang. Zelf voelen of je borst vreemd of anders aanvoelt, een knobbetje of een andere onregelmatigheid. Maar ook voor de spiegel staan en kijken of je iets vreemds ziet: een verdikking, een verkleuring, een streep of iets anders raars. En denk daarbij nou niet te snel 'ach, het zal wel niks zijn'. De eerste keren is dat wat onwezenlijk misschien: je gaat op zoek naar iets wat er - hoop je - niet is. Maar goed, dat doet ook de tandarts bij de halfjaars controle.
Dat zelfonderzoek doe je... zelf, maar waarom zou je je partner daar niet bij betrekken ? Twee zien (en voelen) meer dan één. Een beetje partner vindt dat vast leuk, dus ook om die reden zal hij je er zeker aan willen herinneren. En je enthousiasmeren om er toch vooral mee door te gaan. Samen !
Naast regelmatig zelfonderzoek gebeurt die speurtocht naar een mogelijke tumor natuurlijk ook via het landelijke bevolkingsonderzoek onder vrouwen vanaf hun 5oe jaar: de zogenaamde mammografie. Iedere twee jaar een röntgenfoto waarvoor een vrouw haar borsten op een plaat legt, die vervolgens wordt samengedrukt door een andere plaat. Een zware, die er 18 kilo druk uitoefent. Dat voelt niet als een pretje, maar een betere manier om je boobies te fotograferen is nog niet gevonden..... al zijn er hoopvolle ontwikkelingen dat traditionele mammografie haar langste tijd nu toch wel heeft gehad.
Een volle Ziggo Dome
Jaarlijks wordt bij ruwweg 15000 vrouwen borstkanker geconstateerd. Da's bijna een volle Ziggo Dome. En ook overlijden er jaarlijks maar liefst 30o0 vrouwen aan de ziekte. Geen fijne getallen. Hoewel de overlevingskansen steeds grote worden, zal het aantal patiënten de komende tijd alleen maar toenemen, naar jaarlijks bijna 18000 in 2032, zo is de verwachting. Al het medisch vernuft en de miljoenen die worden opgehaald op benefietavonden, loterijen of door fietsers op de Mont Ventoux of de Alp d'Huez ten spijt. Want roken, alcohol, overgewicht en de anticonceptiepil blijven, naast veroudering, belangrijke risicofactoren.
Early Warning Scan
Omdat 20 % van de vrouwen bij wie borstkanker geconstateerd wordt jonger is dan 50 en zij dus geen uitnodiging voor het het bevolkingsonderzoek krijgen, is een initiatief ontwikkeld waarbij ook zij gescreend kunnen worden: de zogenaamde Early Warning Scan, uitgedacht door Paulette Kreté en Tom Sanders, mijn plaatsgenoten uit Eindhoven die daartoe de de Stichting YvYa hebben opgericht. Een screening zonder bestraling en helemaal pijnloos.
Borstkanker voorkomen. We zouden het natuurlijk allemaal willen. Maar dat kan nu eenmaal niet. Nog niet. Vandaar de noodkreet van Floor Jansen in het Algemeen Dagblad van 27 oktober j.l : 'Mannen, herinner je vrouw, vriendin, moeder of zus eraan om zich te controleren'.