Borstkanker heb je samen’. Dat is de uitroep die op de achterkant van het boek staat en tegelijk ook de rode draad vormt van de binnenpagina’s. Maar vanmorgen in het Eindhovens Dagblad bleek het ook de kop boven een bijna paginagroot artikel met de weerslag van een interview van journalist Annette Tromp met Helma en mij…. samen.
Tijdens de borstkankerperiode was voor ons vanaf het allereerste begin duidelijk dat wij, toen het knobbeltje eenmaal ontdekt was, alles wat daarop zou volgen samen zouden doen. Alleen, wisten wij veel wat daar precies allemaal op zou volgen? Operatie, (radiotherapie) bestraling en chemotherapie. Maar wat dat inhield stond toen nog ver van ons bed. Witte weken, grijze weken, zwarte weken? Daar kwamen we in de weken die volgden snel achter. De nasleep daarentegen, dus alles wat er ná dat behandelplan van negen maanden nog kwam, dat konden we niet voorspellen. Iedere (borst-)kanker is uniek, en dat geldt evenzo voor de patiënt en voor haar (of zijn) reactie op de behandeling.
En als partner heb je daar maar mee te dealen. Want ook al is het uitgangspunt: samen, het is de patiënt die uiteindelijk beslist. Het is gaat om haar lijf. Als partner kun je daarbij helpen, zorgen, verzorgen, overleggen, alternatieven aanbieden, met ideeën komen, aftasten, praten - maar vooral luisteren - liefhebben, ruimte geven, attent zijn. Kortom: er voor haar zijn… een werkwoord wat je vaak gebruikt, maar waarmee je toch vaag blijft en je dus beter concreet kunt invullen.
Borstkanker samen te lijf te gaan en ondergaan. Je hebt het samen en doet het samen. Net als de afwassen, opruimen, uitgaan of shoppen. Ik vind het zo logisch als wat. Het zou het goed zijn als de partner meer tijd, ruimte en gelegenheid krijgt om zijn rol als naaste goed, gedegen en volledig te vervullen. Dat heeft ongetwijfeld een positief effect op de genezing en resulteert wellicht een korter ziekteproces. Je kunt het psychologie van de koude grond noemen, maar het levert alleen winnaars op.
En dat betekent werk aan de winkel voor artsen en verpleegkundigen. Voor heel traditionele artsen is het al een hele stap om gedurende de behandeling niet zelf of zelfstandig te beslissen, maar steeds samen met de patiënt. Tegen hen zeg ik: het wordt nog erger, want je zult in het vervolg een driehoeksgesprek moeten voeren, samen met patiënt én met de partner. Dat impliceert meer tijd nemen voor overleg en uitleg in spreekkamer en vaker vragen of patiënt én ook partner begrijpen wat er gezegd is en wat er besloten wordt.
Werk aan de winkel is er ook voor werkgevers en hun hrm-ers, want die moeten ruime en flexibele (ziekte-)verlofregeling opstellen voor partners. Individueel, op maat en naar behoefte.
Ja, als borstkanker samen hebben een uitgangspunt bij de behandeling is, moet nog wel één en ander gebeuren.